Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2010

Το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

H νέα Εγνατία Οδός έχει ανοίξει πραγματικά πολλούς νέους δρόμους. Από εκεί που χρειαζόσουν πριν την κατασκευή της τουλάχιστον έξι ώρες για να καλύψεις την απόσταση Θεσσαλονίκη - Ιωάννινα, διασχίζοντας συχνά με κίνδυνο της ζωής τους κακοτράχαλους δρόμους του Βερμίου και -ειδικά- της Πίνδου, στις μέρες μας μέσω της Εγνατίας σε τρεις ώρες βρίσκεσαι από τον Λευκό Πύργο στην λίμνη της κυρά - Φροσύνης. Ένας καινούργιος κόσμος λοιπόν έρχεται πιο κοντά στην υπόλοιπη Ελλάδα.. Ο κόσμος της Ηπείρου, η γη των Σουλιωτών και του βασιλιά Πύρρου.

Δεν έχω πολλές παραστάσεις από την Ήπειρο. Έχω επισκεφτεί τα Γιάννενα δυο φορές και άλλες δυο την Ηγουμενίτσα. Το Μέτσοβο το έχω επισκεφτεί γύρω στις πέντε φορές. Με την Εγνατία Οδό ωστόσο, σκοπεύω να εκμεταλλευτώ τις νέες δυνατότητες που ανοίγονται και να επισκεφτώ ορισμένα μέρη της Ηπειρώτικης γης. Η πρώτη μου εξόρμηση είχε ως στόχο προορισμό την αρχαία Δωδώνη καθώς και την κωμόπολη της Πάργας. Για την μαγευτική παραλιακή πόλη θα μιλήσουμε παρακάτω, σε αυτήν την ανάρτηση θα ασχοληθούμε με τον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης και ειδικότερα με το αρχαίο Θέατρο.

Ιστορικά στοιχεία

Η αρχαία Δωδώνη θεωρούνταν λατρευτικό κέντρο του Δία και της γυναίκας του Διώνης. Πέρα από χώρος θρησκευτικής λατρείας, υπήρξε χώρος λειτουργίας μαντείου (το δεύτερο πιο ονομαστό στον κόσμο μετά από εκείνο των Δελφών) και αργότερα κατά την βασιλεία του Πύρρου διοικητικό κέντρο της Ηπείρου.

Η μυθολογία θέλει δυο περιστέρια να ξεκινούν από την Θήβα της Αιγύπτου, το ένα να καταλήγει στην Λιβύη όπου χρίστηκε ο ναός του Άμμωνα Δία και το δεύτερο να καταλήγει στην Δωδώνη όπου χτίστηκε το μαντείο. Έξω από το μαντείο υπήρχε μια βελανιδιά και σύμφωνα με τον θρόισμα των φύλλων της καθώς και με τον ήχο που δημιουργούσαν οι χάλκινοι λέβητες που ήταν στηριγμένοι πάνω σε τρίποδες καθώς χτυπούσαν μεταξύ τους, οι μάντεις ερμήνευαν την θέληση των θεών. Ήταν ξαπλωμένοι κάτω στο έδαφος καθώς υπήρχε η πίστη ότι κάτω από την βελανιδιά κατοικούσε η Γαία και με αυτόν τον τρόπο πίστευα πως ερχόντουσαν σε επαφή μαζί της.

Το αρχαίο Θέατρο της Δωδώνης κατασκευάστηκε κατά την διάρκεια της βασιλείας του Πύρρου τον 3 π.Χ. αιώνα. Είχε χωρητικότητα 18.000 θέσεων και ήταν το μεγαλύτερο της εποχής του. Το θέατρο δεν χρησιμοποιούνταν για θεατρικές παραστάσεις ή άλλου είδους πολιτιστικές εκδηλώσεις αλλά αποτελούσε χώρο συνάντησης των Ηπειρωτών και εκεί λαμβάνοντας οι κρισιμότερες πολιτικές αποφάσεις της χώρας. Γύρω από το θέατρο διακρίνονται πύργοι έργο το οποίο ήταν να συγκρατούν την επίχωση η οποία προστέθηκε για να κατασκευαστεί το θέατρο. Οι δυο πύργοι που βρίσκονταν κοντά στην ορχήστρα ήταν μεγαλύτερου μεγέθους και λειτουργούσαν ως σκάλες για την άνοδο των θεατών στο υψηλότερο διάζωμα. Το κοίλο χωριζόταν με τέσσερις οριζόντιους διαδρόμους σε τρία τμήματα (19 σειρές εδωλίων το κάτω, 15 το μεσαίο και 21 το επάνω) και με δέκα κλίμακες σε εννέα κερκίδες. Οι κοντινότερες στην ορχήστρα θέσεις (οι οποίες αργότερα καταστράφηκαν από τους Ρωμαίους) προορίζονταν για τα επίσημα πρόσωπα.

Ο χώρος της Δωδώνης γνώρισε πολλές καταστροφές κατά την διάρκεια της ιστορίας του. Το 219 π.Χ. το ιερό καταστρέφεται από τους Αιτωλούς και επιδιορθώθηκε από τον βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Ε΄. Το 167 π.Χ. οι Ρωμαίοι υπό τον Αιμίλιο Παύλο λεηλατούν την περιοχή μαζί με άλλες 70 πόλεις σε όλο τον ελλαδικό χώρο, το θέατρο ωστόσο επισκευάζεται από τον νικητή της ναυμαχίας του Ακτίου Οκταβιανό στα 31 π.Χ. Δεν λειτουργεί πλέον όμως ως θέατρο αλλά ως αρένα εξού και η καταστροφή των πρώτων θέσεων για την δημιουργία τείχους που προστάτευε τους θεατές από τα θηρία. Αυτή ήταν και η τελική μορφή του θεάτρου μέχρι την τελική εγκατάλειψή του τον 4ο αιώνα μ.Χ.

Συνοψίζοντας - προσωπικές εντυπώσεις

Ο χώρος της αρχαίας Δωδώνης και ειδικότερα το αρχαίο θέατρό της είναι από τους πιο διατηρημένους στην χώρα. Το ίδιο το θέατρο είναι επιβλητικό και καθώς κοιτάς από την ορχήστρα προς τις κερκίδες, το μάτι σου χάνεται. Δυστυχώς, η καταστροφή των πρώτων θέσεων από τους Ρωμαίους δημιουργεί μια άσχημη αισθητική. Θα ήταν σαφώς επιβλητικότερο τα χρόνια του Πύρρου, γεμάτο με 18.000 κόσμου. Την περίοδο που το επισκέφτηκα (Δεκέμβρης του 2009) γινόντουσαν έργα αναστήλωσης και η είσοδος στις κερκίδες δεν ήταν εφικτή. Οι τελευταίες σειρές είναι κάπως κατεστραμμένες δεν μπόρεσα ωστόσο να τις δω από κοντά.

Θα ήταν πραγματικά επιβλητική η θέα από τα τελευταία διαζώματα του θεάτρου.. Στο βάθος το όρος Τόμαρος, ο μικρός πράσινος κάμπος της Δωδώνης και στην μέση της ορχήστρας ο Πύρρος να ανακοινώνει την εκστρατεία εναντίον της Ρώμης...

Πως θα πάμε

Εύκολο. Η Δωδώνη βρίσκεται περίπου είκοσι χιλιόμετρα δυτικά των Ιωαννίνων. Παίρνουμε την Εγνατία οδό αφού περάσουμε την πόλη των Ιωαννίνων (στο δεξί μας χέρι) βγαίνουμε στην πρώτη έξοδο. Μετά την έξοδο από την Εγνατία, ακολουθούμε τον επαρχιακό δρόμο. Κακής κατασκευής αλλά μήκους μόλις λίγων χιλιομέτρων. Από την Θεσ/νίκη η φυσιολογική χρονική απόσταση είναι τρεις με τρεισήμισι ώρες. Αν ερχόμαστε από τα Δυτικά, μπαίνουμε στην Εγνατία είτε από την Ηγουμενίτσα είτε από το ύψος της Παραμυθιάς και συνεχίζουμε ανατολικά μέχρι να δούμε την πινακίδα της Δωδώνης.

Περισσότερες πληροφορίες Ι,ΙΙΙΙΙ, ΙV
Φωτογραφίες Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλώ τα σχόλια σας να γράφονται με ελληνικούς χαρακτήρες και όχι με greeklish. Spams και υβριστικά σχόλια διαγράφονται άνευ προειδοποίησης. Ευχαριστώ.