Το μνημείο «Μνήμες Λιγνίτη» στην Πτολεμαΐδα

Πριν από την δημιουργία των ορυχείων εξόρυξης του λιγνίτη και τη κατασκευή των εργοστασίων της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού, η πολιτεία της Πτολεμαΐδας δεν ήταν τίποτε παραπάνω από μια περιφερειακή αγροτική κωμόπολη. Την εικόνα μιας ακμάζουσας οικονομικής πόλης που είχε την δεκαετία του 1980 και 1990 την έλαβε ακριβώς εξαιτίας αυτών των δραστηριοτήτων.

Ήταν οι λιγνιτωρύχοι - εκείνοι οι άνθρωποι που δουλεύουν κάτω από αντίξοες και δυσχερείς συνθήκες πολλούς βαθμούς κάτω από το μηδέν το χειμώνα και σε συνθήκες καύσωνα το καλοκαίρι παρέα με την σκόνη, την τέφρα και τα προβλήματα υγείας που αυτή συνεπάγεται – που έκαναν την Πτολεμαΐδα μεγάλη. Στις τάξεις αυτών των ανθρώπων της δουλειάς συγκαταλέγονται και κάποιοι οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους την ώρα της εργασίας, επιβεβαιώνοντας με αυτόν τον τραγικό τρόπο το επίπεδο επικινδυνότητας και δυσκολίας της δουλειάς τους.

Αυτούς τους ανθρώπους τιμά το μνημείο το οποίο βρίσκεται στη βόρεια είσοδο της πόλης, πάνω στον επαρχιακό δρόμο που συνδέει την Πτολεμαΐδα με τον Περδίκκα,  εκατό μέτρα βορειότερα του ορθόδοξου ναού της αγίας Σκέπης και πλάι στις νέες εργατικές κατοικίες. Η κατασκευή φέρει την ονομασία «Μνήμες Λιγνίτη». Κατασκευάστηκε με χορηγία της Δ.Ε.Η. από τον αρχιτέκτονα Ηλία Ζαπουνίδη. Το όλο έργο αποτελείται από κάθετες στο χώμα τσιμεντένιες πλάκες πάνω στις οποίες υπάρχουν αντικείμενα τα οποία αναφέρονται στη λιγνιτική δραστηριότητα: αναπαραστάσεις γαντιών και κράνους κατασκευασμένα από ορείχαλκο, ράγες του σιδηροδρόμου που μεταφέρει την τέφρα στα αποθετήρια, εντοιχισμένες δαγκάνες από σκαπτικά μηχανήματα καθώς και ο ημιτελής τροχός ενός σκαπτικού μηχανήματος. Κύρια σύνθεση του έργου είναι οι τρεις αφηρημένες μορφές λιγνιτωρύχων οι οποίες αναπαρίστανται έξεργες στο κέντρο του μνημείου, μπροστά και πλάι από τις στήλες. Και οι τρεις είναι ντυμένοι με στολή εργασίας (κράνος, γάντια κτλ). Μπροστά από το μνημείο απλώνεται μεγάλη, πλακόστρωτη πλατεία.

Σε μια από τις στήλες όπου είναι εντοιχισμένοι οι ιστοί της ελληνικής σημαίας καθώς και της αντίστοιχης της Δ.Ε.Η. υπάρχουν δυο μεταλλικές πλάκες οι οποίες μνημονεύουν το όνομα του δημιουργού καθώς και το όνομα του χορηγού του έργου:

ΗΛΙΑΣ ΖΑΠΟΥΝΙΔΗΣ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

«ΜΝΗΜΕΣ ΛΙΓΝΙΤΗ»

ΔΕΗ Α.Ε.

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΥΧΕΙΩΝ

ΛΙΓΝΙΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Σε αυτό το σημείο βρίσκεται ο τερματισμός του ετήσιου αγώνα δρόμου «Μνήμες Λιγνίτη» που διοργανώνεται στην Πτολεμαΐδα. Δυστυχώς, όπως βλέπουμε και στις φωτογραφίες το μνημείο έχει υποστεί πολλές φορές βανδαλισμούς με σπρέυ, γκράφιτι κτλ ενώ σήμερα βρίσκεται σε σχετικά καλή κατάσταση. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ