Ο καθολικός ναός του αγίου Γεωργίου στην Άνω Σύρο

Ο καθολικός ναός του αγίου Γεωργίου (Σαν Τζώρτζης για τους ντόπιους) είναι σίγουρα το ορόσημο της Άνω Σύρου, το μέρος εκείνο όπου ξεκινούν και τελειώνουν όλοι οι δρόμοι του πανέμορφου αυτού μεσαιωνικού οικισμού. Είναι χτισμένος στην κορυφή του λόφου της Άνω Σύρου με τέτοιο τρόπο που εποπτεύει ολόκληρο τον οικισμό αλλά και το λιμάνι της γειτονικής Ερμούπολης.

Ανήκει στο ρυθμό της τρίκλιτης βασιλικής άνευ τρούλου. Ένα κωδωνοστάσιο τριών επιπέδων,  φτιαγμένο από μάρμαρο, είναι εντοιχισμένο στη νοτιοανατολική πλευρά του ναού. Στη βορειοδυτική πλευρά χάσκει γκρεμός ενώ στην υπόλοιπη περίμετρο υπάρχει τείχος το οποίο προσδίδει στο θρησκευτικό οίκημα φρουριακή μορφή. Ύπαρξη ναού του αγίου Γεωργίου πάνω στο λόφο της Άνω Σύρου μαρτυρείται ήδη από τον 13ο αιώνα. Εκείνος ο ναός καταστράφηκε ολοσχερώς το 1617 από επιδρομή των Οθωμανών Τούρκων, μάλιστα τότε θανατώθηκε δι' απαγχονισμού και ο καθολικός επίσκοπος του νησιού Ανδρέας Κάργας από τη Βενετία. Χτίστηκε ξανά τον 19ο αιώνα και έκτοτε δέχτηκε πολλές επεμβάσεις και ανακαινίσεις με τελευταία αυτή του 2015 (μάλιστα είχα την τύχη να φτάσω στο νησί το καλοκαίρι του ίδιου έτους, λίγους μήνες αφότου είχε ολοκληρωθεί η τελευταία ανακαίνιση).

Ο ναός στο εσωτερικό του είναι ένα πραγματικό στολίδι της θρησκευτικής μνημειακής αρχιτεκτονικής. Υπάρχουν δυο γλυπτά χρωματισμένα, το ένα απεικονίζει έναν μοναχό ο οποίος κρατά στην αγκαλιά του ένα παιδί και το άλλο απεικονίζει μια νεαρή γυναίκα  η οποία κρατά στην αγκαλιά της λουλούδια αλλά και έναν σταυρό με τον εσταυρωμένο επάνω του. Πλήθος αγιογραφιών στολίζουν τους τοίχους του ναού: αρχικά, αναφέρω την εικόνα της Παναγίας της Ελπίδας, μια εικόνα η οποία τιμάται ιδιαιτέρως από τους Καθολικούς κατοίκους του νησιού. Σε αυτήν την εικόνα απεικονίζεται η Παναγία να κρατά όρθιο τον Χριστό στην αγκαλιά της. Φέρει χρυσό βασιλικό στέμμα όπως χρυσά είναι και τα χέρια της. Ο Χριστός φέρει και αυτός με τη σειρά του χρυσό στέμμα στο κεφάλι όπως επίσης χρυσά είναι και τα πόδια του. Μια άλλη αγιογραφία αναπαριστά τον Χριστό να παραδίδει στον άγιο Πέτρο το κλειδί του παραδείσου. Ο άγιος στέκει γονατιστός και απλώνει τα χέρια για να παραλάβει το κλειδί. Πάνω από την εικόνα υπάρχει η επιγραφή:

DIBI DABO CLAVES RECNI COELORUM

που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει "θα σου δώσω τα κλειδιά της βασιλείας". Εντυπωσιακή είναι επίσης η εικόνα στην οποία ο άγιος Γεώργιος αναπαρίσταται πεζός φορώντας κράνος και κρατώντας δόρυ με το άλογο να ακολουθεί από πίσω του. Στο πλάι του στέκει η αγία Ανθούσα ενώ ο δράκος κείτεται νεκρός. Πάνω από την εικόνα αναγράφονται τα λόγια:

ALTARE PRIVILEC QUOTIO PERPETUM

Στο πάτωμα του ναού υπάρχουν μια σειρά από εντοιχισμένες μαρμάρινες πλάκες οι οποίες σηματοδοτούν το σημείο ταφής σημαντικών προσώπων της καθολικής κοινότητας. Οι δυο φέρουν λατινικές επιγραφές ενώ η τρίτη φέρει επιγραφή στα ελληνικά και αναγράφει τα παρακάτω λόγια:

ΑΛΟΪΣΙΟΣ ΜΠΑΛΑΝΤΣΗΣ +30.10.1851

ΙΩΣΗΦ ΑΛΒΕΡΤΗΣ +18.03.1880

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΚΡΥΩΝΙΤΗΣ +27.12.1936

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ +28.01.1980

ΔΙΕΤΕΛΕΣΑΝ ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ ΣΥΡΟΥ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ - ΑΔΟΛΦΟΣ ΜΑΡΙΝΕΛΛΗΣ

ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΘΗΡΑΣ +5.2-1874

Βλέπουμε λοιπόν πως μνημονεύονται τα ονόματα τεσσάρων επισκόπων Σύρου καθώς και ενός Επισκόπου της Θήρας. Τέλος, υπάρχουν δυο ακόμα εντοιχισμένες μαρμάρινες πλάκες οι οποίες μνημονεύουν τα ονόματα των επισκόπων της Σύρου:

ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ 343

ΨΕΛΛΟΣ Η΄ ΨΥΛΛΟΣ 1208

ΤΙΕΡΙ Η ΝΤΡΙΚ ΝΤΕ ΣΑΡΙΕ 1246

ΠΕΤΡΟΣ ΝΤΕ ΒΑΪΛΕΡ ΜΠΕΤΝΑΧ 1276 - 1284

ΙΑΚΩΒΟΣ ΒΑΝ ΝΤΕΜΑΡΚΕΝ 1312 - 1331

ΠΕΤΡΟΣ ΓΚΑΟΥ 1342 - 1352

ΜΙΧΑΗΛ ΑΒΕΛΛΑΝΟΣ 1352

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΝΑΛΙ 1364

ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ ...

ΓΚΟΥΑΛΤΕΡΟΣ ΝΤΕ ΠΑΛΕΜΑ 1398 - 1410

ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ ΔΙΑΣΚΟΥΦΗΣ 1410 - 1418

ΝΙΚΟΛΑΟΣ 1419 

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΟΥΝΟΖ 1420

ΠΑΥΛΟΣ ...

ΒΕΝΕΔΙΚΤΟΣ ΝΤ' ΑΝΤΡΙΑ 1450

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΕΦΕΚΤΙ 1455

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΝΤΕΜΕΔΙΟΣ 1501

ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ ΜΑΣΤΟΡΑΝΟΣ 1523

ΟΥΜΠΕΡΤΙΝΟΣ ΖΕΡΑΤΟΣ 1526

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΕ ΒΕΪΑ 1537 - 1554

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΟΥΑΣΚΟΣ 1554

ΒΕΝΕΔΙΚΤΟΣ ΣΤΕΨΙΑΣ 1583 - 1591

ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΓΙΖΟΛΦΟΣ 1594 - 1606

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΓΑΣ 1607 - 1617

ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΗΡΑΡΔΗΣ 1619 - 1624

ΔΟΜΕΝΙΚΟΣ ΜΑΡΕΓΚΟ 1625 - 1645

ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΤΕ ΚΟΥΡΤΗΣ 1647 - 1655

ΙΩΣΗΦ ΓΚΟΥΑΡΚΗΣ 1655 - 1669

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΗΣ 1694 - 1701

ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΡΟΣ 1703 - 1707

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΤΡΟΓΚΕΖΗΣ 1710 - 1728

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΤΟΥΡΙ 1733 - 1734

ΕΜΜΑΝΟΥΛΗ ΚΑΡΑΝΖΑΣ 1733 - 1734

ΔΑΡΕΙΟΣ ΔΕΛΟΓΚΗΣ 1735 - 1747

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΤΟΥΡΙ 1748 - 1751

ΥΑΚΙΝΘΟΣ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΗΣ 1752 - 1787

ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ ΦΟΝΤΟΝ 1787 - 1800

ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ ΡΟΥΣΣΙΝ 1800 - 1824

ΑΛΟΪΣΙΟΣ ΜΠΑΛΑΝΤΣΙΣ 1825 - 1851

ΙΩΣΗΦ ΜΑΡΙΑ ΑΛΒΕΡΤΗΣ 1851 - 1880

ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΜΑΣΣΟΥΚΙ 1880 - 1894

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΟΛΙΤΟΣ 1895 - 1901

ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΔΑΡΜΑΝΙΝ 1901 - 1912

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΚΡΥΩΝΙΤΗΣ 1912 - 1936

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ 1937 - 1947

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ 1947 - 1974

ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ ΠΑΠΑΜΑΝΩΛΗΣ 1974 - 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ και εδώ